Có phải bạn đang có ý định làm việc tại Nhật Bản và tò mò muốn biết liệu mức lương dành cho mình sẽ là bao nhiêu? Hãy đọc bài viết dưới đây của chúng tôi để biết hơn về mức lương trung bình dành cho người nước ngoài làm việc tại Nhật Bản, căn cứ trên dữ liệu khảo sát về mức lương tại Nhật Bản năm 2020 của Bộ y tế, lao động và phúc lợi Nhật Bản. Dựa trên những số liệu về mức lương trung bình với từng ngành nghề và đối tượng trong bài viết này, bạn có thể đánh giá xem mức lương hiện tại của mình có xứng đáng hay không, cũng như có thể đưa ra quyết định chính xác khi lựa chọn ngành nghề, công việc tương lai.
Làm việc ở Nhật Bản
Tìm việc tại một quốc gia khác là một quá trình đầy thách thức. Bên cạnh những rắc rối trong việc thích nghi với nền văn hóa mới, học một ngôn ngữ mới và làm quen với một lối sống mới, điều quan trọng nhất đối với mọi người có lẽ là tìm công việc gì để có thể chi trả cho cuộc sống thường nhật ở nước ngoài.
Môi trường làm việc ở mỗi quốc gia đều có những đặc điểm riêng, và đặc biệt là trong vấn đề liên quan đến lương thưởng. Đối với người nước ngoài khi làm việc tại Nhật Bản, việc được trả lương bằng yên Nhật sẽ khiến nhiều người bối rối vì hai lý do. Thứ nhất, họ không biết với tiền lương như vậy thì sẽ đảm bảo chất lượng cuộc sống hay không. Thứ hai, tiền lương được trả bằng yên Nhật và con số này khá lớn nếu so với các loại ngoại tệ khác (ví dụ, nếu bạn có một công việc toàn thời gian tại Nhật Bản – nếu bạn nghĩ số tiền mình nhận được sẽ khiến mình trở thành triệu phú tiền yên Nhật thì điều đó sẽ có thể làm sai lệch suy nghĩ của bạn về mức thu nhập bình quân trong xã hội).
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem mức lương trung bình của người lao động ở Nhật Bản là bao nhiêu, và mức lương bình quân trong từng ngành và lĩnh vực là như thế nào. Dựa vào đó, chúng ta sẽ so sánh những con số này với mức tiền lương trong lĩnh vực dạy tiếng Anh – lĩnh vực có số lượng lao động nước ngoài lớn nhất tại Nhật Bản. Từ đó, chúng ta có thể hình dung được mức thu nhập trung bình của hầu hết người dân Nhật Bản và mức thu nhập dành cho bạn nếu bạn có ý định sinh sống và làm việc tại Nhật Bản.
Mức lương trung bình ở Nhật năm 2019
Theo số liệu thống kê của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, mức lương bình quân năm 2019 của một người lao động Nhật Bản là 3,077,000 yên/năm*, tức là khoảng 256,416 yên/tháng. Nếu quy đổi theo đô la Mỹ (tính theo tỷ giá trung bình giữa đô la Mỹ và yên Nhật vào năm 2019), thì mức lương trung bình là 28,227 USD/năm hay 2,352 USD/tháng. Tuổi trung bình của người lao động Nhật Bản là 43.1 tuổi, và kinh nghiệm làm việc trung bình là 12.4 năm.
Mức lương trung bình này thoạt nhìn có vẻ thấp, nhưng bạn hãy lưu ý rằng đây là con số trung bình mà Bộ lao động Nhật Bản tính toán dựa trên việc thống kê tiền lương của người lao động trong tất cả các ngành và lĩnh vực. Nếu thống kê mức tiền lương theo từng ngành, chúng ta sẽ thấy một bức tranh khác về tình hình lao động tại Nhật Bản và từ đó có thể nắm bắt được những thông tin quan trọng.
*Link khảo sát (tiếng Nhật)
Nếu tính chi phí sinh hoạt tại Nhật Bản, mức tiền lương này đảm bảo cuộc sống đầy đủ cho người lao động, kể cả khi họ sinh sống tại những khu vực đắt đỏ nhất ở Nhật Bản. Trong trường hợp sinh sống ở Tokyo, chi phí sinh hoạt trung bình hàng tháng cho một người lao động ở độ tuổi 20 – 30 là 50 – 70,000 yên cho tiền thuê nhà, 5,000 yên cho chi phí đi lại, 20,000 yên cho tiền điện nước và 30,000 yên tiền ăn uống.
Cùng với các chi phí xã hội khác, tổng số tiền cần chi tiêu hàng tháng là khoảng 145,000 yên Nhật một tháng – tức là khoảng hơn một nửa thu nhập hàng tháng. Đối với hầu hết mọi người, đây là mức lương có thể đảm bảo cuộc sống tương đối thoải mái và có khả năng tiết kiệm tiền cho các khoản chi tiêu lớn hơn như đi du lịch hay các khoản mua sắm lớn.
Những lĩnh vực có mức thu nhập thấp nhất và cao nhất
Những lĩnh vực có mức thu nhập tốt nhất
Nhìn vào những con số thống kê trung bình ở trên, chúng ta có thể thấy người lao động trong những lĩnh vực nào có thu nhập tốt nhất phân theo giới tính. Đối với lao động nam, những lĩnh vực có mức thu nhập cao nhất là “tài chính/bảo hiểm”, xếp sau đó là giáo dục với mức thu nhập gần tương đương. Các thứ hạng tiếp theo lần lượt là các ngành trong lĩnh vực “nghiên cứu”, “dịch vụ thông tin” và “bán buôn/bán lẻ”.
Đối với nữ giới, thứ tự xếp hạng có chút khác biệt. Lĩnh vực có mức thu nhập cao nhất dành cho phụ nữ là “giáo dục”, sau đó là các lĩnh vực “dịch vụ thông tin”, “nghiên cứu” và “tài chính/bảo hiểm”.
Những lĩnh vực có mức thu nhập thấp nhất
Lĩnh vực có mức thu nhập thấp nhất dành cho cả nam giới và nữ giới là ngành “dịch vụ khách sạn/nhà hàng”. Cụ thể, ngành “dịch vụ/khác” và “vận chuyển/vận tải trả mức lương trung bình thấp nhất đối với lao động nam. Trong khi đó, những lĩnh vực “sản xuất” và “thời trang/giải trí” là những ngành có mức lương trung bìnhthấp nhất dành cho lao động nữ.
Vấn đề giới tính có ảnh hưởng tới mức lương của bạn?
Một đặc điểm rõ ràng nhất trong bức tranh về tiền lương trung bình của người lao động Nhật Bản là giới tính đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định mức đãi ngộ cho người lao động. Tại các công sở tại Nhật Bản, người lao động nữ thường được trả mức lương thấp hơn so với các đồng nghiệp là nam giới.
Điều này thể hiện rõ trong hầu hết tất cả các ngành dịch vụ và lĩnh vực nghề nghiệp. Lĩnh vực có mức chênh lệch thu nhập thấp nhất giữa nam giới và nữ giới là ngành “dịch vụ và các lĩnh vực khác”, sau đó là ngành “giao nhận/thư tín/vận tải”. Tiếp đó là ngành “tài chính/bảo hiểm”. Ở lĩnh vực này, tính bình quân thì mức chênh lệch trong thu nhập giữa nam giới với nữ giới lên tới con số khổng lồ là 1,810,000 yên.
Vì sao thu nhập của nữ giới tại Nhật Bản lại thấp hơn nam giới?
Có một vài lý do lý giải cho sự chênh lệch lớn trong thu nhập theo giới tính. Lý do lớn nhất là trong hầu hết các lĩnh vực về kinh tế, nam giới ở vị trí cấp quản lý chiếm số lượng nhiều hơn tại. Theo quan niệm truyền thống về sự khác nhau giữa vai trò của nam giới và nữ giới trong xã hội Nhật Bản, nam giới thường có thời gian làm việc trung bình dài hơn và thâm niên làm việc lâu năm hơn so với phụ nữ. Việc thăng chức trong các công ty tại Nhật Bản đa phần dựa trên số năm cống hiến và số giờ làm việc tại công ty. Điều này khiến hầu hết các phụ nữ tại Nhật Bản, bên cạnh việc đi làm vẫn phải lo việc gia đình, rơi vào vị thế bất lợi so với các đồng nghiệp nam của mình.
Vì phụ nữ thường không được cân nhắc cho các vị trí quản lý, họ không những thiệt thòi vì không được hưởng mức lương tương ứng dành cho vị trí quản lý mà còn không được tham gia vào quá trình quyết định tiền lương dành cho nhân viên nói chung. Thêm vào đó, các công ty ở Nhật Bản có xu hướng thích tuyển các sinh viên vừa mới ra trường hơn là những người lao động có kinh nghiệm. Điều này khiến nhiều phụ nữ sau kì nghỉ thai sản gặp khó khăn trong việc quay lại thị trường lao động và tìm kiếm những công việc có mức lương tương xứng với kinh nghiệm của mình.
Những yếu tố quyết định mức lương của bạn
Yếu tố quy mô công ty
Nhìn chung, công ty càng lớn thì mức lương của nhân viên càng cao. Dù công ty có quy mô lớn như thế nào thì đều có mức lương khởi điểm như nhau. Tuy nhiên, sau đó lương sẽ tăng dần lên theo thời gian, các công ty có quy mô lớn sẽ chi trả cho bạn mức lương cao nhất có thể và đảm bảo sự ổn định trong công việc cho người lao động.
Mức lương ở Tokyo thường cao hơn các khu vực khác
Xét theo yếu tố địa lý, thì tiền lương ở Tokyo là cao nhất với mức lương trung bình là 3,790,000 yên Nhật. Điều này cũng dễ hiểu vì thành phố này là thủ đô và vùng trọng điểm kinh tế lớn nhất Nhật Bản nên tại đây có hàng nghìn trụ sở hoặc chi nhánh của nhiều doanh nghiệp khác nhau. Xếp sau Tokyo là tỉnh Kanagawa ở phía Nam của nước Nhật, nơi có thành phố lớn thứ hai của Nhật Bản là Yokohama, với mức thu nhập trung bình là 3,411,000 yên/năm. Ở ngoài vùng Kanto thì Osaka là thành phố có mức lương trung bình cao nhất là 3,322,000 yên Nhật.
Mức lương tỷ lệ thuận với số tuổi
Đối với hầu hết tất cả các công ty ở các lĩnh vực khác nhau, tuổi đời và tuổi nghề đóng vai trò quan trọng trong việc xác định thu nhập của người lao động. Mức lương trung bình dành cho người lao động ở độ tuổi 20 – 30 mới tham gia thị trường lao động thường thấp nhất và con số này sẽ tăng dần theo độ tuổi và đạt mức lớn nhất khi người lao động ở độ tuổi 55 – 60. Điều này đều áp dụng cho cả lao động nam và nữ.
Tuy nhiên, khi người lao động ở độ tuổi 60 và 70, mức lương trung bình lại giảm xuống và quay trở lại mức lương ngang bằng với con số thu nhập dành cho lao động trẻ ở độ tuổi 20. Điều này là do hầu hết các công ty Nhật Bản đều quy định rằng người lao động sẽ nghỉ hưu ở độ tuổi 60.
Tuy nhiên, hệ thống phúc lợi xã hội tại Nhật Bản hiện tại không chi trả lương hưu cho người lao động trước 65 tuổi. Vi thế, người lao động thường lựa chọn phương án nghỉ hưu một phần. Theo đó, thay vì việc tiếp tục làm việc toàn thời gian, những người lao động trong độ tuổi từ 60 tới 65 sẽ ký hợp đồng làm việc từng năm một với công ty với mức lương thấp hơn.
Mức lương dành cho những người lao động nước ngoài tại Nhật Bản
Những thông tin chi tiết ở phần phía trên sẽ giúp chúng ta hình dung mức lương trung bình tại Nhật Bản. Tuy nhiên, hầu hết các dữ liệu tiền lương này chỉ thống kê dành cho lao động người Nhật làm việc tại các công ty của Nhật Bản. Đối với người nước ngoài làm việc tại Nhật Bản, bức tranh về mức thu nhập có khác biệt đôi chút.
Tính trung bình, một người lao động nước ngoài có tuổi đời là 33.4 với kinh nghiệm làm việc 3 năm sẽ có mức thu nhập trung bình là 2,231,000 yên. Nếu bạn làm trong những lĩnh vực kỹ thuật, hoặc là một chuyên gia trong lĩnh vực nào đó, mức lương trung bình dành cho bạn sẽ cao hơn ở mức 3,243,000 yên Nhật. Ngược lại, nếu bạn là thực tập sinh, mức thu nhập của bạn sẽ giảm xuống chỉ còn 1,569,000 yên.
Mức lương dành cho giáo viên dạy tiếng Anh tại Nhật Bản
Hầu hết những người nước ngoài nói tiếng Anh làm việc tại Nhật Bản đều làm ở các vị trí giảng dạy với vai trò là những giáo viên tại các công ty tư nhân hoặc giáo viên hỗ trợ ngôn ngữ (ALT) tại các trường học ở Nhật Bản.
Mức lương của các giáo viên trong chương trình JET
Mức lương dành cho các giáo viên tiếng Anh hoặc giảng viên ngôn ngữ phụ thuộc tùy vào từng công ty hoặc chương trình giảng dạy khác nhau. Nếu bạn làm việc cho chính phủ theo chương trình JET, thì mức lương của bạn sẽ cao hơn mức lương bình quân. Trong năm 2020, mức lương bình quân của giảng viên chương trình JET là 3,600,000 yên. Nếu tới năm thứ tư hoặc thứ năm bạn làm việc trong chương trình này, mức lương bình quân tăng lên đến 3,960,00 yên Nhật.
Mức lương của giảng viên không thuộc chương trình JET
Đối với những giảng viên ngôn ngữ không làm việc cho chính phủ, mức lương dành cho họ sẽ gần với mức lương trung bình dành cho người lao động nước ngoài. Những vị trí giảng dạy có mức thu nhập cao nhất là dạy tiếng Anh thương mại, với mức thu nhập gần tương đương với các vị trí giảng dạy trong chương trình của chính phủ. Nếu bạn làm giảng viên ngôn ngữ tại các công ty, thu nhập khởi điểm của bạn là 2,400,000 yên Nhật. Con số này sẽ tăng lên mức 2,700,000 yên nếu bạn được tăng lương hàng năm.
Mức lương khởi điểm cho các vị trí tại Eikaiwas là 2,500,000 yên và tăng dần lên mức 3,000,000 yên. Thu nhập thấp nhất là phụ đạo tiếng Anh cho cá nhân, vì vị trí này không có mức lương theo năm mà thu nhập trung bình là 3,000 yên một giờ, với số giờ giảng dạy tùy thuộc vào số lượng người học.
Mức lương kỳ vọng khi làm việc tại Nhật Bản
Nếu tới làm việc tại Nhật Bản, mức lương khởi điểm trung bình của bạn sẽ là 2,500,000 yên một năm. Nếu công việc đầu tiền của bạn là dạy tiếng Anh và bạn có ý định tiếp tục công việc này trong một vài năm, thì mức tăng lương của bạn sẽ thấp hơn so với những ngành nghề khác theo thời gian khi bạn chạm đến mức cao nhất trong kinh nghiệm giảng dạy tiếng Anh.
Vì vậy, bạn nên tìm kiếm công việc trong các lĩnh vực khác ngoài việc giảng dạy tiếng Anh. Việc tìm kiếm những vị trí tại các công ty lớn trong lĩnh vực tài chính, thông tin, giáo dục hoặc nghiên cứu có thể đem lại mức thu nhập tiền lương cao hơn với nhiều cơ hội làm việc, khả năng được thăng chức và tăng lương.
Có vẻ khá thấp, nhưng mức lương cơ bản vẫn có thể đảm bảo được cuộc sống cho người lao động ở Nhật Bản!
Hi vọng rằng những thông tin hữu ích trong bài viết đã giúp bạn có thể hình dùng về mức lương của mình khi tìm kiếm công việc tại Nhật Bản. Nếu bạn có mức sinh hoạt phí thấp và các phúc lợi xã hội như bảo hiểm y tế được trợ cấp, bạn sẽ thấy rằng việc đi làm tại Nhật Bản chắc chắn sẽ đảm bảo được một cuộc sống thoải mái!
Nếu bạn đang có nhu cầu chuyển việc tại Nhật Bản, bạn có thể truy cập vào trang web tsunagu Local Jobs! Tại đây có rất nhiều công việc chính thức dành cho người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật, và nhiều vị trí tuyển dụng với mức lương hấp dẫn. Hãy đăng ký tài khoản trên trang web để bắt đầu hành trình tìm kiếm công việc mơ ước của bạn nhé!
Ảnh tiêu đề: metamorworks / Shutterstock
Thông tin trong bài viết được cập nhật tại thời điểm công bố
